Tuesday 17 April 2007

Το άσπρο που δεν φαίνεται...

Πέρασα ένα απόγευμα ταξιδεύοντας. Ταξιδεύοντας πάνω στα κύματα της βραχνής φωνής του Μάνου... Θυμήθηκα τα ζεϊμπέκικα που χτυπούσαν αλύπητα το ξύλινο πάτωμά μας στο παλιό μας σπίτι. Κάθε τρεις και λίγο αφορμή για μάζωξη φίλων και συγγενών. Ο Μάνος, η Μελίνα, ο Νιόνιος, όλοι οι παλιοί ρεμπέτες ήταν εκεί. Έστηναν το πάλκο τους και απογείωναν τους αγαπημένους μου, τους σήκωναν πάνω σε μαγικά χαλιά κι εγώ έμενα να "παλαμοκροτώ" με το στόμα ανοιχτό.

Θυμήθηκα όταν ήμουν μικρή, γύρω στα τέσσερα με πέντε. Τον πατέρα μου να με καθίζει στο γραφείο του, να σκίζει το χάρτινο περιτύλιγμα από ένα βιβλίο. Ένα βιβλίο με τραγούδια του Μάνου και ασπρόμαυρες γραμμές ανυπόμονες να γεμίσουν με χρώμα. Ανάθεμα κι αν καταλάβαινα τότε γιατί μου άρεσε τόσο πολύ ο "δρόμος" ή το "ακκορντεόν". Ήξερα μόνο να φωνάζω "δεν θα περά- δεν θα περάσει ο φασισμός!", παράφωνα, με ενθουσιασμό, κουνώντας χέρια και πόδια, με τον μπαμπά μου να σιγοψιθυρίζει μαζί μου τη μελωδία. Μετά έμαθα. Να μην τον αφήνω να περνά. Τουλάχιστον όσο καταλαβαίνω. Από το δέρμα μου και μέσα δεν θα περάσει.

Η μαμά μού μάθαινε να ζωγραφίζω. Έξω από τις γραμμές, δεν πειράζει. "Σημασία έχει να μην αφήνεις τίποτα άσπρο", να τα γεμίζεις όλα χρώμα. "Και το άσπρο είναι χρώμα. Αλλά φαίνεται μόνο πάνω από τα άλλα...". Και μου γέμιζε τα άσπρα κενά. Και σήμερα. Ήρθε από εδώ. Να μου φέρει κάτι να φάω. Όχι τον τρόμο ότι δεν τρώω δεν θα τον ξεπεράσει ποτέ, αυτό το ξέρω. Και με βρήκε να ακούω Μάνο. "Βάλε ρε Industrial Daisies την Ευδοκία. Πόσο καιρό έχουμε να την ακούσουμε...". Και την Edith μαμά. Θυμάσαι; Τότε που με ανέβαζες στα πόδια σου και χορεύαμε "Noooon, rien de rien...". Τίποτα δεν βγαίνει από το τίποτα μαμά. Στο τίποτα φοβάμαι να σας βρίσκω.

Το νερό κυλάει από τις γλάστρες. Έχω ενθουσιαστεί με το χρώμα στο μπαλκόνι μου. Φοβάμαι τόσο μήπως ξεθωριάσει που ρίχνω κάθε μέρα νερό. Χθες είδα εφιάλτη με τον Ήλιο-τρομοκράτη, λέει, που με απειλούσε ότι θα μου τα ξεράνει όλα κι εγώ έκλαιγα. Κατάλαβες; Η χαρά μου στον ξύπνιο εφιάλτης στον ύπνο...

Θυμάσαι τότε που φυτεύαμε φασολιές σε κεσεδάκια γιαουρτιού και τα υιοθετούσαμε όλοι στην τάξη; Ποτέ άλλοτε δεν έχω φανεί τόσο υπεύθυνη όσο τότε. Ήταν μαγικές φασολιές.

Θυμάμαι όταν η γιαγιά μου έραβε αριστουργηματικές μπλούζες τραγουδώντας "Αχ, χελιδόνι μου...". Θυμάμαι όταν η γιαγιά άνοιγε με τα κοκαλιάρικα δάχτυλά της το τσίγκινο κουτάκι. Αυτό που έκρυβε μέσα του τον σκαλισμένο σε ξύλο πόνο της εξορίας. Ένα σκάκι, με σκαλισμένα πιόνια από χέρια πονεμένα, δουλευτάδικα. Μυαλό ελεύθερο. Το έστηνε αργά, σαν να μετρούσε προσεκτικά τις στιγμές της -όπως τότε, στη Σπιναλόνγκα της ελεύθερης νόησης. Και πάντα έπαιζε σοβαρά μαζί μου. Ποτέ να μην με αφήσει να κερδίσω, να μην μου χαρίσει τίποτα. Να βρει ευκαιρία να μου πει ότι τα πιόνια δεν πρέπει να θυσιάζονται τόσο εύκολα στο σκάκι όπως στην πραγματική ζωή... Ξύλινα πιόνια -με καρδιά γεμάτη από τον πόνο της- θυσίαζα εγώ βλακωδώς τότε. Πιόνι κανενός προσπαθώ τώρα να μην είμαι. Τι θα έλεγε άραγε τώρα;

Ο Μάνος... Όταν μικρή είδα πρώτη φορά το πρόσωπό του αποτυπωμένο σε φωτογραφία τρόμαξα. Αγριάνθρωπος, "σαν το θείο Γάκια που ανηφορίζει μουρμουρίζοντας το καλντερίμι κάθε μεσημέρι". Μετά κατάλαβα... Πως οι ωραίοι άνθρωποι, οι καλλιτέχνες της ζωής -κυρίως- κουβαλάνε την ομορφιά παντού, ταξιδιάρικο σύννεφο. Στο πρόσωπό τους καθρεφτίζεται απλά αυτός ο ρούφουλας, η αγωνία για το ταξίδι στην ομορφιά και την ελευθερία...

13 comments:

Μικρός Πρίγκιπας said...

Ευτυχώς που ο Μάνος δεν έζησε στην σημερινή εποχή.Μες στα τόσα πρωινάδικα,κους- κους και τηλεπαιχνίδια δεν θα υπήρχε καθόλου χώρος για ένα καλλιτέχνη όπως αυτός......

2Σx2 said...

"Η χαρά μου στον ξύπνιο εφιάλτης στον ύπνο..."
Πάλι σκέφτηκα αυτήν την κοσμική δύναμη που ισορροπεί τις καταστάσεις. Ας είμαστε ευτυχισμένοι στον ξύπνιο μας κι ας βλέπουμε και κανένα εφιάλτη για να αποκαθίσταται η τάξη. Καλύτερα ευτυχισμένος ξύπνιος παρά ευτυχισμένος ύπνος. Και καλύτερα να παλεύουμε για τα όνειρα μας συνειδητά και όχι όταν κοιμόμαστε.

Πολλά μπράβο στη γιαγιά που δε σου χάριζε τίποτα. Μόνο έτσι μαθαίνεις και προσπαθείς να βελτιώνεσαι, Αλήθεια, την κέρδισες ποτέ;

Costis Demos {Ghostdog} said...

Industrial daisies (ID). Έτσι θα σε λέω τώρα. Έχω λατρευτικά διαβάσει όλα τα ταξιδάκια που έχεις postarei εδώ. Δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς ύστερα από το πρώτο (μη μου τους....τάραττε). Δέν το λέω σαν κολακία ούτε καν σαν κοπλιμέντο , το λέω σαν μια κατάσταση για την οποία είσαι εσύ υπεύθυνη. Αυτό που θα πώ ώς ώμη παρατήρηση και θα ευχηθώ να το εκλάβεις ώς ειλικρινές κοπλιμέντο είναι οτι γράφεις απόκοσμα καλά και σαιτιάρικα για 24 χρονών άνθρωπο.
Πολύ συχνά το blogging είναι ένα καθημερινό αλισβερίσι από ισόρροπη ανταλλαγή σχολίων και αυτοεπιβεβαίωσης.
ΔΕΝ μου δίνεις αυτήν την αίσθηση και αυτήν την διάθεση ερχόμενος εδώ.
Και έτσι θα έρχομαι εδώ , θα σ'άκολουθώ και στην τσέπη σου θα γλυστράω.
Κρατάω την έντονη εικονογραφία του ύφους σου (για να δώσω και κάνα απτό feedback), και την πανέξυπνη "μεταμοντέρνα" αλλά και γήινα surreal εφευρετικότητα να βάλεις την Μητέρα σου να σε αποκαλεί ID(industrial daisies) και την όμορφη χρήση του μικρόκοσμου του σκακιού και των πιονίων του, που 1)με αγγίζει ειδικά γιατί το λατρεύω και σαν παιχνίδι και σαν συμβολισμό και 2)μου έφερε στο μυαλό ένα αγαπημένο ποίημα του Μ.Αναγνωστάκη.. (το Σκάκι).

Φιλιά και την καλησπέρα μου
το Φαντασμόσκυλο.

ΔemΩΝ said...

Όμορφο κείμενο. Προσωπικό και πάλι, όχι. Μου άρεσε κυρίως αυτό: "Μετά κατάλαβα... Πως οι ωραίοι άνθρωποι, οι καλλιτέχνες της ζωής -κυρίως- κουβαλάνε την ομορφιά παντού, ταξιδιάρικο σύννεφο. Στο πρόσωπό τους καθρεφτίζεται απλά αυτός ο ρούφουλας, η αγωνία για το ταξίδι στην ομορφιά και την ελευθερία..."

Καλημέρα

Ναταλία said...

Και μένα τούτο το τελευταίο με άγγιξε περισσότερο από όλα...

Μα και οι εικόνες σου, πανέμορφες....

Νάσαι καλά που τις μοιράστηκες!

ladybug said...

Είσαι πολύ τυχερή που πήρες από τους μεγαλύτερούς σου όσα έπρεπε ώστε σήμερα να ξέρεις τι πρέπει να κάνεις.
Γι'αυτό δεν ανησυχώ για σένα :))
Φιλιά

industrialdaisies said...

@ μικρός πρίγκιπας: Θέλω να είμαι αισιόδοξη. Πάντα υπάρχει χώρος για καλλιτέχνες. Στην καρδιά μας, τουλάχιστον, είναι reserved για αυτούς. Έξω από την καρδιά μας και πάλι θέλω να πιστεύω ότι αυτοί πάντα χωράνε κάπου. Απλά δεν το διατυμπανίζουν με κουδούνες και ροκάνες όπως αυτοί που αναφέρεις...

2σχ2: Πιστεύω πως ο ξύπνιος με τον ύπνο επικοινωνούν. Καταχθόνια και υπογείως για να μην μπορούμε να κάνουμε τίποτα. ΑΛλιώς πώς εξηγείται πως εδώ και πάρα πολλά χρόνια βλέπω κυρίως εφιάλτες; Άσε... Πάντως θα συμφωνήσω στο τελευταίο - ή μάλλον θα πω πως για τα όνειρά σου δεν παλεύεις ποτέ κοιμώμενος, μάλλον ονειρεύεσαι ότι παλεύεις... ;)
Η γιαγιά μου ήταν θησαυρός, από αυτούς που αν δεις μια φορά στη ζωή σου είσαι πλούσιος για πάντα... Την κέρδισα, μια φορά. Με έμαθε όταν ήμουν 4μιση περίπου και κατάφερα να την κερδίσω κάπου στα 6-7. Αργότερα αρρώστησε και δεν παίζαμε σκάκι. Την φορά που την κέρδισα πάντως θυμάμαι που στην αρχή θύμωσε με τον εαυτό της (μα ήταν υπέροχη!) και μετά μου είπε ότι όταν πεθάνει θέλει να το πάρω εγώ το σκάκι της...

@ Ghostdog: Σε ευχαριστώ ειλικρινά για τον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι τα πράγματα -και για τα λόγια σου... Σε φιλώ, για την χαρά που μου έδωσες να γνωρίζω ότι μου κάνεις παρέα, για το υπέροχο όνομά σου από ένα από τους πιο αγαπημένους μου κινηματογραφικούς ήρωες και από τη γιαγιά μου που τον Αναγνωστάκη τον εκτιμούσε ιδιαιτέρως -και σαν άνθρωπο και σαν ποιητή...

@ diavolikon: Ευχαριστώ και καλωσήρθες! Το πιστεύω αυτό το τελευταίο πολύ -όσους καλλιτέχνες γνώρισα το είχαν αυτό το χαρακτηριστικό.

@ natalia: Σ' ευχαριστώ πολύ. Μα εδώ είμαστε για να μοιραζόμαστε, ούτως ή άλλως... Καλωσήρθες.

@ ladybug: Νοιώθω πολύ τυχερή πασχαλίτσα μου. Τώρα τι θα κάνω με όλα αυτά που έχω στο κεφάλι μου και πού θα καταλήξω... Εγώ ανησυχώ και φοβάμαι, αλλά πάλι θα δείξει. Φιλιά.

tolitsa said...

Αντι αλλου σχολιου......

"Κι αν τα μάτια σου δεν κλαίνε
έχουν τρόπο και μου λένε
για τον πόνο που πονούν
μ’ ένα βλέμμα λυπημένο
πρωινό συννεφιασμένο
για την άνοιξη ρωτούν

Με κοιτάζουν μου μιλούν και απορούν
αχ τα μάτια σου
για τα όνειρα που κάναμε ρωτούν
αχ τα μάτια σου

Μάτια παραπονεμένα
μάτια που είσαστε για μένα
θάλασσες υπομονής
με κλωστούλες ασημένιες
πλέκω τις κρυφές σας έννοιες
σε τραγούδι της ζωής"

Πρώτη εκτέλεση - Μάνος Λοίζος

Alpha said...

κάποιος εκεί Πάνω χαμογελάει απόψε

kyriaz said...

Γράφεις στ' αλήθεια υπέροχα...
Ρουφώ σαν καφεδάκι τα λόγια σου.
Πάνω κι απ' τις εικόνες κι απ' τα νοήματα,μ' αρέσει το ύφος σου-που κατά τον Σεφέρη,είναι ο άνθρωπος...
Καλή σου νύχτα!

industrialdaisies said...

@ tolitsa: Σιωπώ...

@ mosaic: Και τι όμορφα που είναι τα μελαγχολικά χαμόγελα...

@ kyriaz: Δεν ξέρω τι να πω. Με τιμάει φοβερά ο τρόπος αυτός που με βλέπετε και ευχαριστώ πολύ. Δεν ξέρω κατά πόσο τα παραλέτε, αλλά όπως και να έχει χαίρομαι πολύ που σας κάνω και νιώθετε έτσι... Καληνύχτα!

aniaris said...

Κανείς σ'αυτά τα σχόλια δεν τα παραλέει.Το κείμενο αυτό αναβλύζει νοσταλγία και είναι πραγματικά υπέροχο.Μ'έχεις ενθουσιάσει με τον τρόπο που γράφεις για τα απλά,τα όμορφα,τα άσχημα και τα παράξενα.

industrialdaisies said...

@ aniaris: Νοσταλγία, σίγουρα... Σ' ευχαριστώ πολύ.