Οι φελλοί επιπλέουν...

Ισορροπία

Νιώθω πως ακροβατώ επικίνδυνα επάνω σε ένα σχοινί. Κρεμασμένο πάνω από τους εαυτούς που ήμουν και αυτούς που θα γίνω. Ο τωρινός εαυτός μου συγκεντρώνεται, ισορροπεί, προχωρά και στο τέλος του σχοινιού υπάρχει ένα βέλος. Το βέλος που δείχνει προς τα κάτω. Εκεί που οι εαυτοί μου βρίσκονται συγκεντρωμένοι, περιμένοντας να με κατασπαράξουν... Δεν υπάρχει δίχτυ ασφαλείας, αυτό τουλάχιστον το ξέρω.

Υπάρχουν και οι θεατές. Αυτοί που βαριούνται και φεύγουν. Και αυτοί που γελούν με τα καραγκιοζιλίκια μου. Από αυτούς ξέρω ότι θα έρθει το ηχηρότερο χειροκρότημα...

Στο τέλος, όμως, μεγαλειώδη υπόκλιση θα χαρίσω. Γιατί πάντα πρέπει να με θυμούνται με χαμόγελο. Το δικό μου. Το δικό τους...

Μικρά κόκκινα επαναστατικά λουλούδια

Αρπάζοντας την ευκαιρία του να "γιορτάζουμε" σήμερα την "Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας", ό,τι κι αν σημαίνει αυτό, θα ήθελα να σας συστήσω την ταινία "Μικρά Κόκκινα Λουλούδια", μία ταινία η οποία μέσα από απλές (όσο και ευρηματικά υπαινικτικές) σκηνοθετικές φόρμες και έναν υποβόσκοντα λυρισμό (ο οποίος δεν πέφτει στην παγίδα του να καταλήξει μελοδραματισμός) καταφέρνει να δώσει μία γεύση του πώς νοείται η ελευθερία στην μεταεπαναστατική Κίνα του σήμερα.

Θα έχετε παρατηρήσει ότι μέσα από το blog δεν αναφέρομαι σχεδόν ποτέ σε ταινίες ή μουσικές ή οποιοδήποτε άλλο πολιτισμικό δρώμενο. Αυτό συμβαίνει, κυρίως, για τρεις λόγους. Κατ' αρχάς γιατί δεν θέλω μέσω του βήματος αυτού να προωθήσω οιουδήποτε είδους κατανάλωση. Κατά δεύτερον γιατί υπάρχουν εξειδικευμένα τόσο sites όσο και blogs στην παρουσίαση και κριτική τέτοιου τύπου, οπότε δεν νιώθω ότι χρειάζεται να καλυφθεί κάποιο κενό -το οποίο δεν είμαι και σίγουρη ότι θα μπορούσα να καλύψω. Κατά τρίτον, η κριτική απαιτεί ήθος (για αυτό και πολύ συχνά θεωρώ ότι καταλήγει να είναι ανήθικη) και δεν έχω διάθεση να αντιμετωπίσω το ενδεχόμενο -ακόμα και λόγω παρεξήγησης - να ασκήσω κακόπιστη ή ανήθικη κριτική σε οποιονδήποτε δημιουργό.

Κατά παρέκκλιση αυτή τη φορά -και επειδή οι κανόνες επιβεβαιώνονται και από την εξαίρεση- ήθελα να αναφερθώ στην ταινία αυτή και στο μέλλον, όποτε ξανανιώσω την ανάγκη, θα αναφερθώ σε κάτι που θεωρώ σημαντικό.

κλειστόν λόγω αυστηρής λογοκρισίας

Φαντάσου ότι είσαι ένας νέος 25 χρονών που μένεις σε μια χώρα, η οποία συστηματικά καταπιέζει την ελευθερία της έκφρασης. Οι περισσότερες ιστοσελιδες με θέμα τα ανθρώπινα δικαιώματα “μπλοκάρονται” από ένα εθνικό φίλτρο και δεν εμφανίζονται ποτέ στην οθόνή σου. Θέλεις να επικοινωνείς με ανθρώπους από όλο τον κόσμο κι έτσι χρησιμοποιείς το PalTalk, ένα chat room που αν και η έδρα του είναι στην Νεά Υόρκη αλλά πολλοί χρήστες του μιλάνε τη γλώσσα σου. Στην ουσία είναι το παράθυρο του απομονωμένου κόσμου σου.

Μια μέρα που έχετε μαζευτεί στο σπίτι σου με φίλους και μιλάτε με άλλους χρήστες στο chat room, εισβάλλουν ξαφνικά στις τρεις το πρωί 50 αστυνομικοί, σας χτυπάνε και σε φυλακίζουν σε πλήρη απομόνωση για 9 ολόκληρους μήνες χωρίς ποτέ να σου απαγγελθούν κατηγορίες.

Περνάνε αυτοί οι μήνες και αφήνεσαι «ελεύθερος». Δε φοβάσαι να κατακρίνεις δημόσια την κυβέρνηση και υποστηρίζεις την αναγκαιότητα ειρηνικής αλλαγής της πολιτικής κατάστασης (στη χώρα σου είναι νόμιμο μόνο ένα πολιτικό κόμμα). Περίπου έξι βδομάδες μετά όμως, εκεί που κάθεσαι σε ίντερνετ-καφέ παρέα με τον αδερφό σου και διαβάζεις τα email σου και ειδησεογραφικά sites, σε πλησιάζουν άντρες της Ασφάλειας, σου φοράνε χειροπέδες και σε αναγκάζουν να τους οδηγήσεις σπίτι σου, όπου βρίσκουν και κατάσχουν, μία κάμερα, ένα κασετόφωνο, 2 CD και ένα βιβλίο που για κακή σου τύχη είναι απαγορευμένο επειδή υποστηρίζει την αναγκαιότητα δημοψηφίσματος για πολυκομματισμό στη χώρα.

Αν σε έλεγαν Truong Quoc Tuan και έμενες στο Βιετνάμ, τι νομίζεις ότι θα συνέβαινε μετά;

Θα ήσουν σε ένα κελί σε πλήρη απομόνωση χωρίς καμιά επαφή με δικηγόρους ή συγγενικά πρόσωπα. Θα σε κατηγορούσαν για προπαγάνδα εναντίον του κράτους και θα αναρωτιόσουν, στα αλήθεια για ποιο λόγο και για πόσα κλικ του ποντικιού σου αντιμετωπίζεις 20 χρόνια κάθειρξη…

Ή φαντάσου να δουλεύεις ως δημοσιογράφος σε κινέζικη εφημερίδα.

Τις παραμονές της 15^ης επετείου από τη σφαγή στην πλατεία Τιενανμέν, σε συνάντηση του προσωπικού της εφημερίδας, σάς δείχνουν ένα μέμο από το Κεντρικό Τμήμα Προπαγάνδας για το πώς θα πρέπει να καλύψετε τις επετειακές εκδηλώσεις. Σε αυτό δίνονται οδηγίες στους εργαζόμενους στα ΜΜΕ να «κατευθύνουν σωστά την κοινή γνώμη», να «μην δημοσιεύουν ποτέ απόψεις που δεν είναι σύμφωνες με την επίσημη πολιτική» και να καταδίδουν στις αρχές τυχόν υποψίες που έχουν για συναδέλφους τους που επικοινωνούν με δημοκρατικά στοιχεία στο εξωτερικό.

Εσύ κρατάς σημειώσεις από αυτό το μέμο και το στέλνεις με email από τον προσωπικό σου yahoo! λογαριασμό σε κάποιον γνωστό σου στην Αμερική που διαχειρίζεται ένα πολύ γνωστό κινέζικο website, το Δημοκρατικό Φόρουμ. Το email δημοσιεύεται την ίδια μέρα με το ψευδώνυμο “198964” στα ανεξάρτητα κινεζόφωνα websites του εξωτερικού που έτσι κι αλλιώς είναι απαγορευμένα στη χώρα.

Σε συλλαμβάνουν μερικούς μήνες αργότερα. Η εταιρία Yahoo! θα έχει πολύ απλά δώσει τα στοιχεία του λογαριασμού της ηλεκτρονικής σου διεύθυνσης και την ακριβή τοποθεσία από την οποία στάλθηκε το επίμαχο email.

Αν το όνομά σου ήταν Shi Tao και έμενες στην Κίνα, τι νομίζεις ότι θα συνέβαινε μετά;

Θα καταδικαζόσουν με την κατηγορία της προδοσίας κρατικών μυστικών σε 10ετή κάθειρξη. Η γυναίκα σου θα ανακρινόταν καθημερινά από τις αρχές και η δουλειά θα της πίεζε να σε χωρίσει, πράγμα που τελικά θα έκανε. Θα είχες ελάχιστη επαφή με την οικογένειά σου. Θα μεταφερόσουν σε φυλακές υψίστης ασφάλειας και θα σου απαγόρευαν γράφεις ή να διαβάζεις. Η Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων θα σου απένειμε το Διεθνές Βραβείο Τύπου για την Ελευθερία, το οποίο φυσικά δε θα μπορούσες να παραλάβεις.

Φαντάσου να μπορούσες να απελευθερώσεις τον Truong Quoc Tuan και τον Shi Tao. Μπορείς!

Μπες στο www.amnesty.org.gr και πάρε μέρος στην εκστρατεία της Διεθνούς Αμνηστίας για την ελευθερία της έκφρασης στο ίντερνετ!

Το ρετιρέ του εβδόμου

Κατάλαβα, πρόσφατα, τι εννοούν όσοι υποστηρίζουν ότι ο Θεός ζει ανάμεσά μας. Για την ακρίβεια δεν το κατάλαβα, το είδα με τα μάτια μου. Και για να είμαι πιο ακριβής, ξέρω που μένει. Ο Θεός είναι γείτονάς μου και για του λόγου το αληθές (επειδή ξέρω τι σινάφι απίστων είστε) ορίστε και η φωτογραφία από το κουδούνι του στην είσοδο της πολυκατοικίας μας (ήτοι του Παραδείσου).

Καταλαβαίνετε ότι το σοκ ήταν μεγάλο. Οι εξυπνάδες μου σε σχέση με την ύπαρξή του ή όχι σταμάτησαν ακαριαία κι αμέσως ένιωσα την ανάγκη να δω το πρόσωπό του. Κινήθηκα ύπουλα, έπιασα τη θυρωρό. Με φοβερή γαλιφιά, την ώρα που έψαχνε ρέστα για τα κοινόχρηστα και την απόδειξή μου, κατάφερα να αποσπάσω τις πληροφορίες που ήθελα. Ο «Κύριος» όπως με ενημέρωσε κατοικεί στον προτελευταίο όροφο, οροφοδιαμέρισμα διαμπερές (εδώ ζήλεψα λίγο, οι υπόλοιποι στοιβαζόμαστε σε έξι ορόφους, από οχτώ διαμερίσματα έκαστος -αλλά όπως και να το κάνεις Θεός είναι αυτός), επιφανείας επτακοσίων τετραγωνικών κι επτά δωματίων -ένα για κάθε ημέρα.

«Μόνος του μένει;», ρώτησα δήθεν αδιάφορα.
«Με τον γιο του. Έρχεται και μία κυρία μία στο τόσο, αλλά νομίζω είναι η καθαρίστρια. Μαγδαληνή την λένε, πολύ καλή κοπέλα.»
«Και με τι ασχολείται ο Κύριος;»
«Εμπόριο. Εισαγωγαί – Εξαγωγαί. Τι εμπορεύεται δεν γνωρίζω ακριβώς, πάντως πηγαινοέρχεται κόσμος. Ξέρεις, ο Θεός είναι πολύ κλειστός τύπος, δεν βγαίνει συχνά από το σπίτι του. Ρυθμίζει όλες τις δουλειές του από εκεί. Τον γιο του τον έχω δει κάποιες φορές, τον στέλνει για κανα θέλημα που και που... (βλέμμα καχυποψίας) Εσένα τι σε κόφτει ξαφνικά και κάνεις τόσες ερωτήσεις; Έχετε κανένα θέμα ανοιχτό;»
«Όχι, αν είναι δυνατόν... Ενημερωτικά... Έτσι, για να μαθαίνω σιγά σιγά τους νέους μου γείτονες. Τι διάολο, μια πόρτα είμαστε...»
«Σωστά... Λοιπόν, καλημέρα.»

Μετά από εβδομάδες παρακολούθησης συνειδητοποίησα πως, για φοβερή μου τύχη, μένω ακριβώς από κάτω από το δωμάτιο που ο Θεός περνάει τις Κυριακές του -την ημέρα, δηλαδή, που χαλαρώνει και ασχολείται με αυτά που του αρέσουν. Το θέμα κατάντησε εμμονή. Φύτεψα κοριό στο τηλέφωνο, ένα τηλεσκόπιο στην απέναντι ταράτσα, έστησα κι ένα εξελιγμένο σύστημα βιντεοσκόπησης για να συλλέξω ακόμα περισσότερες πληροφορίες για αυτόν. Και σας λέω, μα την πίστη μου πλέον, πως είναι πολύ cool τύπος.

Κατ' αρχάς φιλόζωος. Ένα θα σας πω. Ακόμα και τα «γαμοπερίστερα» που λέω εγώ, αυτός τα έχει σπίτι του και τα προσέχει. Φαίνεται, μάλιστα, πως έχει φοβερή αδυναμία σε ένα πάλλευκο κι όλη την ώρα κάθεται στον -αριστερό συνήθως- ώμο του (σαν πειρατικός παπαγάλος!). Κατά δεύτερον, είναι τελείως ξένος με την τεχνολογία. Όταν ξεκίνησα, δηλαδή, την παρακολούθησή του περίμενα πως θα έχει από ένα laptop σε κάθε δωμάτιο κι εξελιγμένο call center για γρήγορη εξυπηρέτηση. Έσφαλα, καθώς το μόνο που εντόπισα ήταν ένα χρυσό τηλέφωνο, παλαιάς τεχνολογίας, το οποίο μάλιστα έχει μπροστά μια μαρμάρινη επιγραφή στην οποία αναγράφεται «Στον Θεό για να μπορεί να επικοινωνεί μαζί μου. Andy Warhol». Αν αυτός ο κύριος δηλαδή δεν είχε φροντίσει να του κάνει δώρο ένα τηλέφωνο, τότε μπορεί κανένας να μην μπορούσε να τον βρει! Ακόμη, ανακάλυψα ότι ο Θεός είναι λάτρης του καλού φαγητού, παρακολουθεί μανιωδώς ειδήσεις, ντύνεται απλά μέσα στο σπίτι χωρίς καμία προτίμηση σε μάρκες και περνάει πολλές ώρες με το γιο του, πράγμα σπάνιο στη σύγχρονη εποχή για γονιό.

Ο οποίος γιος του, έχω να πω για το κουτσομπολιό, όσες φορές έρχεται αυτή η καθαρίστρια είναι μες στην τρελλή χαρά, κι όλο την ρωτάει αν χρειάζεται κάτι, κι όλο την κοιτάει με κάτι πολύ περίεργα βλέμματα. Κατά τα άλλα, όμως, φαίνεται μια χαρά παιδί. Μου κάνει εντύπωση πόσο υποχωρητικός και σεβαστικός είναι απέναντι στον πατέρα του. Μια φορά μόνο τους άκουσα να τσακώνονται, ενεργοποίησα τα συστήματα παρακολούθησης αλλά επειδή μάλλον τους πρόλαβα στο τελείωμα του καυγά, πρόλαβα να ακούσω μόνο ένα «Πατέρα, γιατί με εγκατέλειψες τότε;». Πολλά πράγματα δεν κατάλαβα από αυτό για αυτό και υπέθεσα ότι δεν είναι κάτι σοβαρό και πρόκειται περί παρεξηγήσεως.

Οι μέρες περνούσαν με ένα νέο ενδιαφέρον πια στη ζωή μου, όμως ό,τι και να έκανα ακόμα δεν είχα καταφέρει να μάθω δύο πράγματα -τα δύο που με απασχολούσαν περισσότερο από τα υπόλοιπα. Το ένα ήταν τι εμπορεύεται ο Θεός. Στο διαμέρισμά του δεν διέκρινα κάτι χαρακτηριστικό. Από τα τηλεφωνήματά του δεν έβγαλα άκρη. Αναφέρθηκαν, βέβαια, πολλά γνωστά ονόματα αλλά καταλαβαίνετε πως ο σεβασμός του απορρήτου των επικοινωνιών δεν μου επιτρέπει να σας τα μεταφέρω εδώ.

Το άλλο ήταν ποιος μένει στο ρετιρέ. Είναι αλήθεια ότι εξεπλάγην όταν έμαθα ότι κοτζάμ Θεός κατοικεί στον έκτο, στον προτελευταίο δηλαδή όροφο, αλλά αυτό έδωσε μια νέα τροπή στις έρευνές μου, οι οποίες επεκτάθηκαν και στον τελευταίο όροφο της πολυκατοικίας. Το κουδούνι της εισόδου δεν αναγράφει όνομα -αυτό πιστεύω το διαπιστώσατε και από την φωτογραφία. Με το τηλεσκόπιο σχεδόν μόνιμα πια στραμμένο στον έβδομο δεν κατάφερα να μάθω τίποτα. Τα παντζούρια είναι πάντα κλειστά, το μπαλκόνι άδειο και στην εξώπορτα του διαμερίσματος το κουδούνι έχει ένα λευκό χαρτάκι -άδειο. Το βράδυ, όμως, από τις γρίλιες φαίνεται φως αναμμένο -άρα κάποιος μένει εκεί και από ό,τι φαίνεται έχει λόγους να κρύβεται...

Απηύδησα, έχασα τον ύπνο μου, η παρακολούθηση μού έγινε μονομανία. Έχασα τη δουλειά μου επειδή δεν μπορούσα να ξυπνήσω πρωί λόγω των αϋπνιών μου, αρρώστησα γιατί με έφαγε το κρύο στην ταράτσα να κατασκοπεύω με το τηλεσκόπιο, ο φίλος μου με χώρισε γιατί πίστεψε πως ήμουν παθολογικά ερωτευμένη με τον γιο του Θεού και οι φίλοι μου δεν μου μιλάνε πια γιατί πιστεύουν -λένε- πως τους κοροϊδεύω και πως στην πραγματικότητα δεν τους βλέπω γιατί τους αποφεύγω. Ώσπου το Σάββατο αποφάσισα να βάλω τέρμα σε αυτήν την ξέφρενη πορεία μου προς την παρακμή.

Μπανιαρίστηκα πρωί πρωί, αρωματίστηκα, ντύθηκα σεμνά κι ανέβηκα στον έκτο. Ήμουν αποφασισμένη να πάρω τις απαντήσεις που ζητούσα. Μου άξιζε, γαμώτο, και μόνο που είχα καταφέρει μόνη μου να ανακαλύψω τόσα πράγματα! Χτύπησα το κουδούνι της εξώπορτας. Άνοιξε μετά από λίγο ο γιος.

«Καλημέρα.», είπε με την απορία εμφανώς σχηματισμένη στο πρόσωπό του.
«Καλημέρα, αντέτεινα εγώ. Παρακαλώ, θα ήθελα να μιλήσω για λίγο με τον Κύριο του σπιτιού.»
«Είστε...;»
«Industrial Daisies, μένω από κάτω.»
«Μισό λεπτό... (γυρίζει προς το εσωτερικό του σπιτιού) Πατέέέέέρα! Σε ζητάνε στην εξώπορτα. Περιμένετε λιγάκι,ε;»
«Πώς πώς... Παρακαλώ...»

(Μετά από λίγο ανοίγει η πόρτα ενός δωματίου, βγαίνει ο Θεός, σέρνει τα πασούμια του μέχρι την εξώπορτα.)

«Παρακαλώ;»
«Καλημέρα. Εεε, δεν με ξέρετε. Industrial Daisies λέγομαι, γειτόνισσα είμαι. Για την ακρίβεια μένω από κάτω σας...» (Με διακόπτει, καταφανώς ανήσυχος)
«Αν είναι για κάτι φωνές που ακούστηκαν πριν από λίγες μέρες, σας ζητώ χίλια συγνώμη. Είχαμε έναν μικρό διαπληκτισμό με τον γιο μου. Δεν θα επαναληφθεί...»
«Όχι όχι, μην το συζητάτε, αλίμονο. Για άλλο σας ήθελα... Ξέρετε, μου είπε η θυρωρός ότι ασχολείστε με το εμπόριο αλλά δεν ήξερε να μου πει λεπτομέρειες. Σκοπεύω κι εγώ να ανοίξω δική μου επιχείρηση και θα ήθελα αν μπορείτε να με κατατοπίσετε. Είμαι νέα στο επάγγελμα και δεν ξέρω κάποιον να με βοηθήσει. Κι έχω ακούσει τα καλύτερα για εσάς, για αυτό σκέφτηκα μήπως...»

(Βγάζει το κεφάλι του έξω από την πόρτα, κοιτάζει διερευνητικά στον διάδρομο και χαμηλόφωνα γυρίζει προς το μέρος μου)
«Περάστε λίγο μέσα. Αυτά τα πράγματα δεν συζητώνται στην είσοδο.»
(Μπαίνω διστακτικά -όσο να 'ναι σε ένα σπίτι, πρώτη φορά, με δύο άγνωστους άνδρες μέσα- και κλείνει την πόρτα πίσω μου.)

«Ακούστε, δεσποινίς. Ευχαρίστως αν μπορούσα θα σας βοηθούσα.»
«Μα δεν σας ζητάω κάτι σπουδαίο. Ενημερωτικά να μου πείτε κάποια πράγματα, έτσι για να ξεκινήσω!»
«Δεν με καταλάβατε. Δεν είμαι έμπορος. Αυτή είναι η ιδιότητά μου στα χαρτιά.»
«Δεν σας καταλαβαίνω.»
«Δεσποινίς, και σας παρακαλώ αυτό να μείνει μεταξύ μας, δεν είμαι έμπορος. Για φορολογικούς λόγους μπαίνει δίπλα στο όνομά μου αυτή η ιδιότητα.»
«Και με τι ασχολείστε τότε; Πώς συντηρείτε τέτοιο σπίτι και παιδί;»
«Ο κύριος του εβδόμου.»

(Συγκρατώ την ψυχραιμία μου. Αν το χειριστώ σωστά ξέρω ότι θα μάθω ό,τι θέλω.)
«Ο κύριος του εβδόμου τι; Είναι έμπορος αυτός; Να απευθυνθώ σε εκείνον δηλαδή για βοήθεια;»
«Σσσσσσσσσςςς! Μην τα φωνάζετε αυτά, όχι, όχι, αν είναι δυνατόν! Ο κύριος του εβδόμου είναι ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματος αυτού. Η συμφωνία μας λέει πως αυτός θα μας παρέχει στέγη και τροφή κι εγώ θα βάζω το όνομά μου στις επιχειρήσεις του. Καταλάβατε; Για φορολογικούς λόγους. Και για λόγους αξιοπιστίας.»
«Καλά, και γιατί δεν βάζει το δικό του; Πώς τον λένε, Ρωχάμη;»
«Χριστόδουλο.»

Υ.Γ.: Για όσους δεν το κατάλαβαν, ο Άγιος Πέτρος είναι γυναίκα.