Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο

Στη γωνία είναι μια λατέρνα, μια λατέρνα που δεν ακούγεται αν δεν πλησιάσεις. Ξεκούρδιστη είναι, αλλά στολισμένη πρωί πρωί όταν βγαίνει τσάρκα. Δίπλα της σφυριά και τρυπάνια οργιάζουν, κάποιος manager ουρλιάζει πως το ψυγείο για τις πάστες είναι σε λάθος θέση, στου καινούριου Ζωρζ άραγε θα συχνάζουν αντίστοιχοι αυτών που διάβαζα κάποτε ότι σύχναζαν;, κόρνα -άναψε πράσινο, τακούνια, hands-free και ομιλίες του αέρα, η λατέρνα ασφυκτιά. Στη γωνιά της σε λίγο θα είναι είσοδος σενιαρισμένου ζαχαροπλαστείου -κι ολίγον τι ρετρό, κι έτσι θα χτυπάει στο συναίσθημα, είναι και σε θέση βολική, ουουουου, κόσμος που θα συρρέει και, βέβαια, η λατέρνα θα χαλάει τον ήχο του jukebox φαντάζομαι, γιατί και η μουσική θα πρέπει να είναι ολίγον τι ρετρό για να μας μεταφέρει σε “άλλες” εποχές, αυτές που δεν τις ζήσαμε αλλά διαβάσαμε για αυτές, κι εγώ, τουλάχιστον συγκινούμουν όταν διάβαζα για πάστα και βυσί στου Ζωρζ, κι έτσι όλοι θα συρρέουν πια -κι αυτοί που τα πρόλαβαν και θα συγκινηθούν από τη νεκρανάσταση, και οι καλοβαλμένοι επιχειρηματοϋπάλληλοι της περιοχής και πιτσιρικάδες που γουστάρουν τα πιο wow μέρη. Και θα πληρώνουν για την πάστα τους α λα fifties, και το βυσί τους α λα home, και το παγωτό τούτι φρούτι α λα italiano κι απ' έξω η λατέρνα θα μετρά χάλκινα απορρίματα που για κανέναν δεν μετράνε στο πορτοφόλι -κι ας είναι όχι “α λα” αλλά “fifties”.

Γιατί στον δρόμο είναι που τρέχουν τα αυτοκίνητα, και κορνάρουν, και περνάνε με κόκκινο, και βρίζονται άμα κατά λάθος τρακάρουνε ή, έστω, αργήσουνε λίγο να ξεκινήσουν στο φανάρι (το ίδιο είναι) γιατί όλα βιάζονται, όλα πάνε κάπου που τους περιμένουνε -λεφτά, έρωτας, καφές, το σπίτι, το αφεντικό, το κορόιδο...

Και από την άλλη πλευρά είναι τα γραφεία που κουδουνίζουνε τηλέφωνα όλη μέρα, κι ο ένας θάβει τον άλλονε, και γυμναστήρια με σάουνες και κολυμβητήρια και πολυκαταστήματα από κάτω άμα θελήσει κανείς στο διάλειμμα να ψωνίσει το κατιτίς του να τού ανέβει η διάθεση, και καφετέριες που κλείνονται μπίσνες ή ανταμώνει ο κόσμος πρωινιάτικα να μάθει τα χθεσινά, και μεγάλα βιβλιοπωλεία με καλαθάκια του σούπερ-μάρκετ γιατί όλοι διαβάζουνε σαν παλαβοί, πάνε στα βιβλιοπωλεία και σηκώνουνε τα ράφια με την κουλτούρα όπως τα ράφια με τα μακαρόνια στο σούπερ-μάρκετ, και σε λίγο έτσι θα' ναι -σε ένα κτήριο όλη μας η μέρα· ισόγειο-τρατορία (έτσι τα λένε τώρα), πρώτος-σούπερ μάρκετ, δεύτερος-βιβλιοπωλείο, τρίτος-δισκοπωλείο, τέταρτος-πολυκατάστημα, πέμπτος-πολυκατάστημα (εδώ πωλούνται οικιακά), έκτος-έκθεση αυτοκινήτων, έβδομος-σινεμά, όγδοος-ταξιδιωτικά γραφεία, ένατος-μεσίτες, δέκατος-δικηγοροι, ενδέκατος-εξωτερικά ιατρεία, δωδέκατος-οικονομικοί σύμβουλοι, δέκατος τρίτος-πρόεδροι (δηλαδή, καφετέρια), δέκατος τέταρτος-γυμναστήριο, δέκατος πέμπτος-κομμωτήριο, δέκατος έκτος-ψυχολόγοι, δέκατος έβδομος-ελεύθεροι επαγγελματίες (δηλαδή, καφετέρια), δέκατος όγδοος -διαφημιστές, δέκατος ένατος-ανώτεροι υπάλληλοι, εικοστός-μεσαίοι υπάλληλοι, εικοστός πρώτος-υπάλληλοι. Ταράτσα με φόρα για φούντο-χαμηλόμισθοι (είναι η γενιά των εφτακοσίων αυτοί, μην ανησυχείτε, δεν είναι κανένας από εμάς).

Γιατί είναι στα μπετά που περιμένουν υποσχέσεις, ψώνια, αγαθά, ωραία σώματα, χρήματα, καφέδες, ποπκόρν με ατάκες, πολυκαταστήματα που ο σύζυγος παρκάρει για καφέ και η σύζυγος ξοδεύει το ευγενές κομπόδεμα την ώρα που το παιδί ψάχνει τρόπο να κατέβει τις κυλιόμενες σκάλες που ανεβαίνουν, κόσμος που είναι εκεί για τον ίδιο λόγο, χρόνος μακριά από την δουλειά, χώρος που σε κάνει να νιώθεις πλούσιος, σε κάνει να νιώθεις κάποιος, να! ή ταυτότητά σου που δεν είχες χρόνο να την βρεις, εδώ σου χαμογελά φορώντας κολλητό τζιν και σερβίροντας νερό με ζογκλερικό τρόπο, ο αέρας εδώ δεν είναι απλό οξυγόνο -έχει ταυτόχρονα άρωμα λεβάντας και σε νανουρίζει γλυκά, μην κοιτάς έξω, δεν σε νοιάζει, να! δες εδώ, οθόνες plasma 37 ιντσών, φυτά εσωτερικού χώρου, είσαι ήρεμος, ήηηηηηηηηηρεμος, μην κοιτάς έξω.

Έξω ένας κουτσός χαραμοφάης ζητάει τα ρέστα σου πιάνοντας χώρο στο πεζοδρόμιο, και μία πόρνη κάθεται στη γωνία του πολυκαταστήματος τρώγοντας κουλούρι -το τσουλί, θα μας χαλάσει το οικογενειακό περιβάλλον, κι ένας κόπρος έχεσε στη γωνία -θα πάρουμε τον δήμο να παραπονεθούμε πάραυτα για την κατάντια του περιβάλλοντος χώρου, και μια λατέρνα φράζει την είσοδο -θα κατέβουμε τώρα να τον διώξουμε τον καριόλη, εκατό φορές το 'χουμε πει, ΌΧΙ ΕΔΩ!

Κι ανάμεσα από την φάση του δρόμου και την αφασία των μπετών τα πεζοδρόμια. Αυτά που διασχίζουν βιαστικά όσοι θέλουν να βρεθούν στον δρόμο ή στο μπετόν. Εκεί είναι που θάβουμε τις ενοχές μας κάτω από το χαλάκι για να βγούμε καθαροί στην επιθεώρηση, εκεί οι απόκληροι, εκεί οι αδέσποτοι, εκεί οι φτηνοί έρωτες, εκεί οι επαίτες. Εκεί η λατέρνα, μόνη, άλαλη, αργή, σαν παλιά αρχόντισσα που ξεψυχάει ανάμεσα στους πεσμένους σοβάδες του παλιού της αρχοντικού. Αν ποτέ μια πολυεθνική την ανακαλύψει θα την ζητήσει από τον διαφημιστή και τον manager και θα την κάνουν έξυπνο σποτάκι, θα την βάλουν και σε μια γωνιά στο κατάστημα κι όλοι θα πληρώνουν για να την ακούσουν να κελαηδά, κι αυτή επειδή δεν θα 'ναι από έλατο αλλά από mdf θα θα είναι σαν τα κακέκτυπα του Elvis -αλλά δεν έχει και πολλή σημασία, σημασία έχει ότι θα νομίζουν όλοι πως είναι κουλ να βλέπουν μια λατέρνα σε ένα τόσο γκρούβι μέρος.

Παραφωνίες παράγει ο πολιτισμός μας -ο πολιτισμός του δρόμου και των πολυκτηρίων. Ανθρώπους που βιάζονται και τρέχουν και λαχανιάζουν και ιδρώνουν και μετά μπαίνουν σε τετράγωνες ψυχολογικά μελετημένες φυλακές, και τηλέφωνα χτυπάνε, και fax πάνε κι έρχονται, και ψίθυροι ακούγονται στο διάδρομο στα διαλείμματα, και άμα θες να ψωνίσεις ή να γυμναστείς ή να δεις ταινία δεν χρειάζεται να ξεβολευτείς, όλα είναι μαζί, δίπλα σου, αυτοί σκέφτονται για το καλό σου, και τσιγάρα επιτρέπονται μόνο στο πεζοδρόμιο. Στο πεζοδρόμιο με τις υπόλοιπες ενοχές μας, με ό,τι δεν είναι καλογυαλισμένο, δεν μοσχοβολά κοιμιστική λεβάντα και δεν έχει φώτα νέον.

Στο πεζοδρόμιο. Εκεί που θα αναγκάσουμε τους φοιτητές να διαδηλώνουν σε λίγο και κανείς πλέον δεν θα σας εμποδίζει να τρέχετε και να κορνάρετε και να βρίζετε και να λαχανιάζετε. Εκεί που θα μπορείτε να τους προσπερνάτε κι αυτούς όπως αυτούς που μάθατε τόσο καιρό να μην βλέπετε. Εκεί που στη γωνία θα τους την έχουν πάντα στημένη τα ακίνητα ανθρωπάκια που μάχονται για την ευδαιμονία και ησυχία σας. Για να μπορείτε να ψωνίζετε ήσυχοι, να δουλεύετε ήσυχοι, να γαμάτε απερίσπαστοι. Μία ανωμαλία του συστήματος είναι, εσείς μην ταράζεστε, το έχουμε αναλάβει.

Μέχρι τότε ανοίξτε την τηλεόραση, δυναμώστε την ένταση, οι αδέκαστοι ρεπόρτερς μας θα σας τα εξηγήσουν όλα χαρτί και καλαμάρι, δείτε διαφημίσεις, είναι έξυπνες, έχουν χιούμορ, όλοι είναι όμορφοι στις διαφημίσεις, όλοι ξοδεύουν και τα δάνεια είναι σαν τις τσίχλες -τα μασάς και μετά τα φτύνεις στο πεζοδρόμιο (κι αυτά), θα πάρεις άλλο για να καλύψεις το προηγούμενο μην αγχώνεσαι. Μην κλείνετε την τηλεόραση, ακολουθεί ψυχαγωγικό πρόγραμμα, θα σας μάθουμε να μαγειρεύετε φιλέτα κοτόπουλο με σως από πορτοκάλι, βατόμουρα, αρακά και σαρδέλες, αν δεν τα καταφέρετε δεν πειράζει, η μεγαλύτερη αλυσίδα πιτσαρίας σας χαρίζει αυτοκίνητο με κάθε πίτσα, τρώγοντας θα σας δείχνουμε την νέα ενζενί να αποκαλύπτει τα καλοσχηματισμένα της οπίσθια για το φιλί του ζαν πρεμιέ μας -για φέτος. Μην ανησυχείτε για το πεζοδρόμιο. Όταν τους μαζέψουμε όλους εκεί θα τους μαντρώσουμε και θα τους εξαφανίσωμεν -μέχρι τότε για την πρόσβασή σας στα κτήρια θα σας φτιάχνουμε κυλιόμενες για να μην μολύνεστε από την παρουσία τους.

Και μετά θ' ανοίξουμε εκείνα τα προπαγανδιστικά λεξικά -όχι, λάθος. Και μετά θα κάψουμε κόπιες από παλιές ταινίες. Και μετά από αυτό θα ανοίξουμε παλιά προπαγανδιστικά λεξικά κι εκτός από τις λέξεις “φτώχεια” και “φιλότιμο”, που τις έχουμε ήδη αποσύρει για να μην ταράζεστε, θα αποσύρουμε κι εκείνη τη ρημάδα τη “λατέρνα”.